Asit+Bond mu? Yoksa self etch mi?

Asit, mineye sürüldükten sonra yıkanıp kurulanır sonra mineye bond (sıvı kompozit) sürülür kurulanır, ışınlanır ve resin esaslı adeziv kompozit dolgu materyali yerleştirilip ışınlanır. Ancak asitin mineden açığa çıkardığı kalsiyum iyonlarını yakalayıp monomerin yapısına dahil eden nanohibrit tabakalar oluşturmayı hedefleyen kendinden bondlu asitler, aynı şişede satılır ve tek defada asit ve bond birlikte uygulanır. Asit ve bondu aynı anda uyguladığımız self etch yöntemi ne derece iyidir? Buna bakacağız

Resin esaslı kompozit dolgu maddesi Bis-GMA, UGDMA, TEGDMA  veya EGDMA dan meydana gelir. Piyasamızdaki bondların yapısı her markaya göre küçük değişiklikler göstermekle birlikte esas olarak methacrylate, fosforize edilmiş pentacrylate, aldehit gibi toksik ve kanserojen ethylene glikol, EGDMA, DEGDMA ve 10-MDP türevlerinden oluşur ve pH derecesi 1-3 arasındadır kuvvetli bir asittir. (Cadenaro M, 2023) (Tuncer S, 2012) Asit ise genellikle %37 lik fosforik asittir.

Self etch ile karşılaştırıldığında asit ve kompozitin ayrı-ayrı uygulanması durumunda dayanıklılık daha güven verici bulunmuştur. 4 tane çekilmiş üst birinci küçük azının 2 tanesi %37 fosforik asit, diğer ikisi self etch ile asitlenip Transbond XT markalı ortodontik kompozit ile braketler yapıştırılmış, suda bekletilmiş iyon bombardımanı ile kompozit materyalin yüzeyi aşındırılmıştır. Sonuç olarak self etch ile elde edilen mekanik dayanıklılığın daha az olduğu ama yine de kabul edilebilir derecede mekanik direnç gösterebildiği görülmüştür. Etch asit ile doğrudan yapılan asitlemede dişin adeziv-mine birleşiminde self etch yöntemine kıyasla daha düzenli yapılar oluşturduğu görülmüştür. (Vilchis RJ, 2007)

Solda %37 fosforik asit, sağda self etch (asit bond aynı şişede) kullanıldığında mine -adeziv ilişkisi elektron mikroskopunda x100000 görülmektedir. (Vilchis RJ, 2007)

Sertleşmenin mekanizması burada anlatılmıştır. https://www.drmurataydin.com/kompozit-dolgu-nasil-sertlesir/
SCA kompomer adeziv ve Optibond kompozit firmasının önerileri uygulanarak mine ve dentin üzerine uygulanmış ve elektron mikroskopta tutunma izlenmiştir. Optibond’un nanohibrit bir tabaka oluşturduğu tutunmanın arzu edildiği şekilde gerçekleştiği anlaşılmıştır. (Krejci I, 1999)

Yukardaki fotograflar adeziv 1 (Optibond), aşağıdakiler adeziv 2 (SCA compomer)’e aittir. Sol taraftaki fotoğraflar mineye sağdakiler ise dentine yapışma yüzeylerini göstermektedir (Krejci I, 1999)

Bu çalışmalardan da anlaşılmaktadır ki, asit ve bondu ayrı uygulamak ile elde edilen kompozit yapı, self etch ile elde edilen yapıdan biraz daha avantajlı olarak görünmektedir

Kaynaklar:
            Krejci I, Schüpbach P, Balmelli F, Lutz F. The ultrastructure of a compomer adhesive interface in enamel and dentin, and its marginal adaptation under dentinal fluid as compared to that of a composite. Dent Mater. 1999 Sep;15(5):349-58. doi: 10.1016/s0109-5641(99)00056-1. PMID: 10863432.
            Vilchis RJ, Hotta Y, Yamamoto K. Examination of enamel-adhesive interface with focused ion beam and scanning electron microscopy. Am J Orthod Dentofacial Orthop. 2007 May;131(5):646-50. doi: 10.1016/j.ajodo.2006.11.017. PMID: 17482085.
            Cadenaro M, Josic U, Maravić T, Mazzitelli C, Marchesi G, Mancuso E, Breschi L, Mazzoni A. Progress in Dental Adhesive Materials. J Dent Res. 2023 Mar;102(3):254-262. doi: 10.1177/00220345221145673. Epub 2023 Jan 24. PMID: 36694473.
            Tuncer S, Demirci M, Schweikl H, Erguven M, Bilir A, Kara Tuncer A. Inhibition of cell survival, viability and proliferation by dentin adhesives after direct and indirect exposure in vitro. Clin Oral Investig. 2012 Dec;16(6):1635-46. doi: 10.1007/s00784-011-0669-x. Epub 2012 Jan 6. PMID: 22222515.
https://blog.drmurataydin.com/dolgu-sertlesmesi.html