Ay: Eylül 2020

Bir hipoteze göre yemekten hemen sonra fırçalamak sakıncalıdır. Bu hurafe kaynağını şu çalışmanın yanlış anlaşılmasından almaktadır:

66 tane çekilmiş dişten elde edilen 3mm çapında silindirik dentin parçaları 11 kişinin ağızlarına ortodontik parçalar kullanarak alt azılar bölgesine monte edilmiştir. Bireyler bu parçayı yemek yerken ve bunları fırçalamak için ağızlarından çıkarmışlar bunun dışında sürekli olarak ağızlarında bekletmişlerdir. Yemek yemek için ağızlarından çıkardıklarında bu dentin parçasını %0.9 tuzlu su içerisinde muhafaza etmişlerdir. Yemekten sonra ağızlarını suyla yıkayarak yeniden takmışlardır. Bu işlem 21 gün devam etmiştir.

Her sabah kahvaltıdan en az 1 saat sonra bu dentin parçasını çıkarıp 50 ml Sprite Light markalı asit (pH 2.9) olan gazozun içinde 1.5 dakika çalkalayarak bekletmişlerdir. En erken 4 saat sonra gazoz banyosunu tekrarlamışlardır. 11 kişiden farklı bireyler dentin parçalarını gazoz banyosuyla aside maruz bıraktıktan 0,10,20,30, 60 dak sonra bu dentin parçalarını diş fırçası ile fırçalamış fakat bir tanesi aside maruz kalmasına rağmen hiç fırçalanmadan ağızda muhafaza edilmiştir. Dikkat ediniz aside maruz bırakılan dentin parçaları, fırçalama zamanını beklerken ağıza tekrar takılmış ve ağızdaki salyanın içerisinde yıkanarak yüzeyindeki asidin giderilmesi sağlanmıştır. Hatta bu amaçla bir yudum (30 ml) karbonatlı meyve suyu ağıza alındıktan sonra dentin parçaları yerine monte edilmiştir. Bu deneyde fırçalama işlemi elektrikli fırça ile ve florlu macun ile yapılmıştır. Deney için ayrılan 21 gün sona erdiğinde deney tamamen sona erdirilmiş, dentin parçaları çıkarılıp profilometre ile yüzeylerindeki dentin dokusundaki kayıp incelenmiştir. (Attin T, 2004)

Buraya kadar sorun yok.
Şimdi sıkı durun

Şimdi yazar bu çalışmadan çıkardığı sonucu şöyle karara bağlıyor ve diyor ki: “dışa açılmış dentini korumak için aşınmaya sebep olacak erozif bir asitli gıdadan hemen sonra dişler fırçalanmamalıdır, en az 30 dakika beklenmelidir” diyor. Hatta daha ileri giderek benzer deneyi mine parçaları ile yapmış (Attin T, 2000) ve elde ettiği sonuçlarda minenin 1 saat sonra asitin etkisinden kurtulduğunu gördüğü için dişlerin yemekten 1 saat sonra fırçalanması gerektiğini tevsiye etmektedir.

Biz neden asit ile yumuşamış dert dokunun salya içerisinde asidinden kurtulmasını bekleyelim ki ???? Ağzımızı bir bardak su ile çalkalarsak asitten kurtulmuş oluruz.
Gözümüze ait sıçrasa, deterjan sıçrasa veya istenmeyen tahriş edici bir şey gözümüze temas etse, göz yaşının akarak gözlerimizi yıkamasını mı bekliyoruz? yoksa bol su ile gözümüzü yıkıyor muyuz?

Aside maruz kalan sert doku hemen fırçalandığında yüzeyindeki asit sebebi ile elbette aşınacaktır. Elbette salya içerisinde bekledikçe asitten kurtulacak ve fırçalamaya karşı daha dirençli olacaktır. Bu çok normaldir. Ancak buradan aside maruz kalan sert dokuyu çeşme suyu ile yıkayıp asitten kurtarmak varken neden salya içerisinde bekletip vakit kaybedelim? Bu kadar süre içerisinde ortamın bazikleşip kalsiyum çökelmesi ve sert dokuyu eskisinden daha dirençli hale getirmesi mümkün olmayacağına göre neden vakit kaybedelim ?
Üstelik bu rakamlara göre hiç diş fırçalamazsak en az aşınma ortaya çıkmaktadır?

İşte bu tuhaf ve yorum hatalı makale yüzünden bu gün sayısız insan şekerli gıda yedikten sonra ağzında asit ile dolaşıp, salyanın asidi uzaklaştırmasını 1 saat bekliyorlar. Muhtemelen bu gecikme yüzünden diş sert dokularını kaybediyorlar. Halbuki hemen ağızlarını su ile yıkayıp asitten kurtulmaları gerekir. Dişler yemekten hemen sonra fırçalanmalıdır. Salyanın asidi gidermesi gibi tuhaf ve akıl dışı bir sebep ile fırçalama konusunda gecikmemelidir. Beklenmemelidir. Oyalanmamalıdır.